Hoe kan ik mijn hond slechte gewoontes afleren? Tips & trucs:

19 juli 2024

Ten eerste is het belangrijk dat je ongewenst gedrag geen kans geeft om een slechte gewoonte te worden. Probeer dit te voorkomen, want een slechte gewoonte afleren is moeilijker dan goed gedrag aanleren. Heeft jouw hond toch bepaalde slechte gewoontes dan dien je dit ongewenste gedrag om te buigen naar gewenst gedrag. Zoals je leest is dit een positieve aanpak. Jij buigt ongewenst gedrag om naar gewenst gedrag en hoeft hem niets af te leren, dat gebeurt dan vanzelf.

Je hebt het niet altijd in de hand of een hond slechte gewoontes heeft. Denk aan een hond die je uit een asiel haalt of een hond uit een oorlogsgebied. Deze honden hebben een rugzakje. Door alles wat ze mee hebben gemaakt worden ze gevormd en dat is niet altijd positief. Zij hebben echter moeten overleven en daar doen ze alles voor. Ga goed met deze honden om, rustig, consequent en ben er lief voor. Begin niet meteen met trainen en oefeningen, laat deze hond eerst wennen aan zijn nieuwe omgeving. Rust is het belangrijkste wat hij nodig heeft. Vanuit deze nieuwe ervaring voor de hond, waarin hij merkt dat het leven wel fijn kan zijn, ga je verder na een tijd van gewenning. Neem om te wennen gerust een paar weken of zelfs een maand de tijd. Je hebt geen haast, de hond blijft voortaan bij jou, dat is het doel. Laat hem liefde, warmte en nabijheid voelen, dan is er een goede basis gelegd om straks verder te gaan. Je gaat slechte gewoontes niet afleren, maar je gaat hem gewenst gedrag aanleren. Dat lukt je door:

hem af te leiden als hij in slechte gewoontes dreigt terug te vallen;
hem te negeren als hij slecht gedrag vertoont;
gebruik te maken van een andere hond in huis, deze kan namelijk een voorbeeldfunctie hebben;
met hem naar een cursus te gaan, een cursus met een positieve aanpak, ga voordat jij je inschrijft een keer bij de les kijken om te ervaren en te voelen of deze manier van lesgeven je bevalt;
heel veel met hem op een positieve manier bezig te zijn, hij hoeft geen ongewenst gedrag te vertonen om jouw aandacht te krijgen, jij geeft hem sowieso veel positieve aandacht door met hem te werken en te spelen;
ervoor te zorgen dat hij zich niet verveelt, geef hem een kauwbotje, speel verstoppertje of een ander spel;
de hond fysiek en mentaal moe te maken, overdrijf het niet maar zorg wel voor voldoende beweging en laat hem hersenspellen doen en hondenpuzzels oplossen;
met hem te gaan speuren, laat zijn beste zintuig, zijn neus, werken;
de hond te laten onderzoeken bij de dierenarts om uit te sluiten dat ongewenst gedrag een lichamelijke oorzaak heeft;
een gedragsdeskundige in te schakelen als je zelf het gedragsprobleem niet kunt oplossen, of door advies in te winnen bij een andere deskundige, waardoor aan jou kan worden geadviseerd om met de hond in therapie te gaan.

Genoemde adviezen gelden voor jonge en oude honden, voor herplaatste honden en puppy’s die bij je in huis komen. Jij bepaalt welke positieve aanpak de hond nodig heeft. Heb geduld, niet alles zal meteen goed gaan en ook een terugval hoort erbij. Blijf positief, geef het niet op en je krijgt een heel leuke hond. Ga stapje voor stapje en doe het samen, jullie worden een goed team. Ook humor mag niet ontbreken als de puppy toch weer die ene deur open krijgt.

Wat te doen als mijn hond niet luistert?

Een hond die niet luistert is erg vervelend voor de begeleider/het baasje, maar het is ook erg gevaarlijk voor de hond zelf (het verkeer met name) en mensen in zijn omgeving. Vooral onderweg dient de hond te luisteren, denk aan de hinder en het gevaar voor de weggebruikers die jouw hond kan veroorzaken als hij zijn eigen gang gaat. Daarom ook is een gehoorzaamheidscursus erg belangrijk om te volgen. Begin ermee als de hond nog een puppy is, maar ook als je een volwassen hond in huis haalt, kun je met hem een dergelijke cursus volgen. Deze training is niet leeftijdgebonden. Tijdens de cursus krijg je tips en wordt er niet alleen op de hond maar ook vooral op jou gelet. Hoe ga jij met hem om? Alle oefeningen die je op de cursus worden aangeboden moet je thuis vaak herhalen, als het lukt meerdere keren per dag en dat elke dag opnieuw. Het is de tijd en energie meer dan waard. Met een hond die goed luistert kun je overal komen en ben je overal welkom. Vergelijk het gerust met een kind dat niet luistert. Niemand zit te wachten op visite met een onhandelbaar kind dat zijn eigen weg gaat.

Tips voor een gehoorzame hond

Zoals alles wat jij de hond wilt aanleren geldt ook voor gehoorzaamheid dat je stap voor stap met hem aan je doel werkt. Met veel geduld, herhaling, een consequente aanpak en indien nodig een stapje terug leer jij jouw hond luisteren. Train niet als je chagrijnig of niet fit bent en uiteraard dient de hond ook fit te zijn. Een training moet enthousiast worden gegeven met veel plezier voor hond en baasje.

Wat je zeker niet moet doen als de hond niet luistert….

Als de hond niet luistert zou boos worden een eerste reactie kunnen zijn. Niet raar, want de hond doet niet wat jij zegt. Toch moet je proberen de rust te bewaren en niet te reageren op de ongehoorzame hond (en dat is moeilijk!). Laat hem even, geef hem geen aandacht. Komt de hond wat later naar je toe dan je eigenlijk zou willen, straf hem niet. Straf hem nooit als hij naar je toe komt. Doe je dat wel dan zal hij de volgende keer helemaal niet meer komen. De meeste honden vinden het niet prettig als jij geen contact maakt en de hond zelfs helemaal negeert. Hij zoekt dan toenadering, want jij bent zijn steun en toeverlaat. Mopper daarom nooit als hij later dan je zou willen naar jou komt. Begroet hem enthousiast en zeer waarschijnlijk komt hij de volgende keer wel meteen.

Waarom luistert de hond niet?

Een hond die niet luistert is erg frustrerend. Vraag je af waarom hij niet luistert. Daarvoor kunnen diverse redenen zijn:

hij heeft het niet geleerd;
als het een reu betreft die niet luistert, kan er een loopse hond in de buurt zijn en die geur is sterker dan jouw commando om te komen;
hij hoort je niet, er is veel omgevingslawaai en daar komt jouw stem niet bovenuit;
hij wordt afgeleid door iets in zijn buurt;
hij krijgt teveel prikkels, waardoor hij in de war raakt wat hij moet doen;
hij gaat zo op in zijn spel met andere honden dat hij je niet hoort;
hij is bang van je door een nare ervaring in het verleden (wellicht ben je uit je slof geschoten?), geef alle aandacht aan het herstel van vertrouwen;
hij vindt hetgeen waarmee hij bezig is interessanter dan dat jij bent.

Luisteren onder alle omstandigheden

Een hond dient onder alle omstandigheden te luisteren. Dat geldt in hoge mate voor honden met een bepaalde plicht: politiehonden, drugshonden, waakhonden en andere hulpverlenende honden. Echter ook jouw hond moet leren gehoorzamen. Je moet zeker van hem kunnen zijn dat hij komt als jij roept. Het is daarom belangrijk dat jij de gehoorzaamheidslessen blijft herhalen.

Veel gemaakte fout

Honden worden te snel onaangelijnd mee op stap genomen. Je neemt daarmee een groot risico. Gun jij jouw hond meer vrijheid neem een lange lijn, zodat de hond heerlijk kan snuffelen en jij op je eigen tempo kunt lopen. Ook wanneer een hond niet luistert gebruik je een lange lijn om gehoorzaamheid te trainen. Als jouw puppy gehoorzaamheidslessen heeft gehad en deze met succes heeft doorlopen, moet je niet denken dat hij overal los kan lopen. Dit kan tegenvallen. De puppy wordt een puber en dan lijkt het alsof hij niets heeft geleerd. Hij is ongehoorzaam en trekt zijn eigen plan. Ga wat stappen terug en lijn hem aan voor zijn veiligheid en die van anderen. Herhaal de lessen, geef hem nog niet de vrijheid van het loslopen.

Tip: bij twijfel of hij goed luistert onder alle omstandigheden houd jij de hond aangelijnd, dan houd je in elk geval de regie. Je weet nooit wat er gaat komen, denk aan vuurwerk en het geknal. Dat komt uit het niets en je schrikt er enorm van, ook de hond. De kans dat hij wegloopt is groot.

Een tweede veel gemaakte fout is om de hond niet meer te belonen als hij de lessen van gehoorzaamheid heeft gevolgd. “Hij kent het nu dus….”. Blijf de hond belonen voor goed gedrag, waarom zou hij anders luisteren?